Ben je 18 jaar of ouder en heb je de Nederlandse nationaliteit, dan mag je stemmen voor de Verkiezingen van de Tweede Kamer.
Veelgestelde vragen
Heb je een vraag over de verkiezingen? Waarschijnlijk vind je hier het antwoord. Staat jouw vraag er niet bij? Zie onder voor onze contactgegevens.
Waarom is het belangrijk om te stemmen?
Door te stemmen, beslis je mee welke politieke partij de komende 4 jaar in de Tweede Kamer komt en Nederland regeert. Met jouw stem heb je dus invloed op de toekomst van Nederland en Bonaire. Daarom is het belangrijk om te gaan stemmen.
Waar kan ik stemmen?
Er zijn meerdere stemlokalen, dus er is er altijd een in de buurt. Met je stempas mag je bij elk stemlokaal op Bonaire stemmen. Staat er op je stempas een stemlokaal? Dan mag je toch bij elk ander stemlokaal stemmen. Klik hier voor een overzicht van alle stemlokalen.
Wat is een stempas?
Een stempas is een uitnodiging om te stemmen. Een stempas is geen pasje, het is een brief. Het is jouw persoonlijke bewijs dat je mag stemmen. Iedere stempas heeft een uniek nummer en echtheidskenmerken om vervalsing te voorkomen. Zonder stempas kun je niet stemmen.
Waar is het dichtstbijzijnde stemlokaal?
Hier vind je een overzicht van alle stemlokalen.
Op mijn stempas staat een stemlokaal. Moet ik daar stemmen?
Nee. Je kunt bij elk stemlokaal op Bonaire stemmen.
Hoe laat kan ik stemmen?
Alle stemlokalen zijn open van 7.30 uur tot 21.00 uur.
Wat moet ik meenemen om te stemmen?
Neem je stempas mee en een geldig identiteitsbewijs: je paspoort, sedula of rijbewijs. Je identiteitsbewijs mag maximaal 5 jaar verlopen zijn. Is je identiteitsbewijs langer dan 5 jaar verlopen, dan mag je niet stemmen.
Ik heb geen stempas ontvangen.
Heb je geen stempas ontvangen? Vanaf 8 november tot vrijdag 17 november kun je een vervangende stempas aanvragen met een ingevuld formulier.
Download hier het formulier vervangende stempas.
Aan de balie kun je tot dinsdag 21 november een vervangende stempas ophalen.
Waar kan ik een stempas krijgen?
Heb je op 8 november nog geen stempas in je brievenbus ontvangen? Vraag dan een stempas aan bij de afdeling burgerzaken aan Kaya Neerlandia 40, telefoonnummer +599 7172211, e-mail verkiezingenbonaire@bonairegov.com. Dit kan op twee manieren. Je kunt het formulier ‘vervangende stempas’ downloaden, invullen en opsturen. Je kunt ook persoonlijk een vervangende stempas aanvragen bij de balie van de afdeling burgerzaken. Het ingevulde formulier moet uiterlijk 17 november bij de afdeling burgerzaken ingeleverd zijn. Kom je persoonlijk, dan kan dat tot dinsdag 21 november tot 12:00 uur.
Download hier het formulier vervangende stempas.
Ik heb geen stempas ontvangen. Wat moet ik doen?
Vraag een stempas aan bij de afdeling burgerzaken aan Kaya Neerlandia 40, telefoonnummer +599 7172211, e-mail verkiezingenbonaire@bonairegov.com. Tot vrijdag 17 november kun je een vervangende stempas aanvragen met een ingevuld formulier. Download hier het formulier vervangende stempas. Aan de balie kun je tot dinsdag 21 november een vervangende stempas ophalen.
Ik ben mijn stempas kwijt of hij is beschadigd.
Je kunt een nieuwe stempas aanvragen bij de afdeling burgerzaken aan Kaya Neerlandia 40, telefoonnummer +599 7172211, e-mail verkiezingenbonaire@bonairegov.com.
Tot vrijdag 17 november kun je een vervangende stempas aanvragen met een ingevuld formulier. Download hier het formulier vervangende stempas.
Ik heb een beperking. Hoe kan ik toch stemmen?
Sommige stemlokalen zijn geschikt voor mensen met een beperking, namelijk [locaties benoemen]
Je kunt ook een andere kiezer machtigen om voor jou te stemmen. Zie: ik kan zelf niet naar het stemlokaal komen.
Ik kan niet zelf naar het stemlokaal komen. Mag iemand anders voor mij stemmen?
Ja, je kunt iemand machtigen om voor jou te stemmen. Bijvoorbeeld als je in het buitenland bent of als je ziek bent. Je kunt iemand machtigen die op Bonaire woont en die zelf ook gaat stemmen, of iemand die een kiezerspas heeft. (Een kiezerspas is een verklaring waarmee iemand op Bonaire mag stemmen terwijl die er niet zelf woont.)
Er zijn twee mogelijkheden:
- Je geeft jouw stempas mee aan een andere kiezer. Geef je stempas mee aan een andere kiezer. Let op: dit moet altijd op jouw initiatief. Mensen mogen je niet om je ingevulde stempas vragen. Dit heet ‘volmachten ronselen’ en is strafbaar.
Wil je uit jezelf dat iemand anders voor jou stemt? Vul dan de achterkant van je stempas in, zet beiden jullie handtekeningen eronder en geef een kopie mee van je identiteitsbewijs. Dit mag ook een digitale kopie zijn die de andere kiezer op een scherm laat zien bij het stemlokaal. Die andere kiezer mag maximaal voor 2 andere mensen stemmen. Bedenk je je en wil je toch zelf gaan stemmen, vraag dan je stempas terug. Deze is nog gewoon geldig. - Je vult samen met een andere kiezer het formulier ‘schriftelijke volmacht’ in. Dit formulier kun hier je downloaden. Je kunt het formulier ‘schriftelijke volmacht’ ook ophalen bij de afdeling burgerzaken aan Kaya Neerlandia 40, telefoonnummer +599 7172211, e-mail verkiezingenbonaire@bonairegov.com. Je moet zelf een deel van het formulier invullen. De persoon die voor jou gaat stemmen moet ook een deel van het formulier invullen. Het ingevulde formulier moet uiterlijk voor vrijdag 17 november binnen zijn. De kiezer die voor jou gaat stemmen, ontvangt dan een bewijs. Deze kiezer hoeft bij het stemlokaal geen kopie te laten zien van jouw identiteitsbewijs. Jouw stempas is nu niet meer geldig. Dit kan niet teruggedraaid worden.
Wat is het verschil tussen een onderhandse volmacht en een schriftelijke volmacht?
Bij een onderhandse volmacht geef je jouw stempas aan een andere kiezer mee. Bij een schriftelijke volmacht vul je samen met een andere kiezer een formulier in. De andere kiezer krijgt dan een volmachtbewijs.
Wat is het ronselen van volmachten?
Als iemand steeds kiezers benadert om hun ingevulde stempas af te geven, heet dat ‘volmachten ronselen’. Dit is strafbaar.
Je stempas ingevuld afgeven mag alleen als jij daar zelf om vraagt. Het initiatief moet bij de kiezer liggen.
Het is ook strafbaar om een kiezer om te kopen met een gift of een belofte, of op een andere manier te dwingen om de stempas ingevuld af te geven.
Ik moet werken op de dag van de verkiezingen. Wat nu?
Kun je buiten werktijd stemmen? Anders is je werkgever verplicht om je vrij te geven om te gaan stemmen.
Hoe ziet een stemlokaal eruit?
Elk stemlokaal ziet er anders uit. Er staat altijd een tafel met medewerkers van het stemlokaal. Er zijn 3 stemhokjes en er staat een stembus. Verder zijn er minimaal 3 en maximaal 7 medewerkers. Zij controleren jouw stempas en je identiteitsbewijs. Daarna krijg je een stembiljet.
Wat moet ik doen bij het stemlokaal?
-Hou je stempas en je identiteitsbewijs klaar.
-Ga niet voor de stemhokjes staan: de medewerkers moeten de ingang van de stemhokjes kunnen zien.
-De medewerkers controleren jouw stempas en jouw identiteitsbewijs. Je krijgt een stembiljet. Op het stembiljet staan alle lijsten (partijen) die meedoen aan de verkiezing. Ook staan hierop alle kandidaten op je kunt stemmen.
-Neem je stembiljet mee in het stemhokje. De stemhokjes zijn zo opgesteld dat niemand kan zien op wie je stemt.
- Kleur het rondje rood voor de naam van de persoon op wie je wilt stemmen. Vouw het stembiljet dicht als je denkt dat anderen kunnen zien op wie je hebt gestemd. Je mag het stembiljet ook leeg laten. Dat heet blanco stemmen. Maak je een fout? Vraag een nieuw stembiljet. Je mag 1 keer een fout maken.
-Vouw het stembiljet na het invullen dicht, zodat de lijst niet zichtbaar is.
-Doe je stembiljet in de stembus.
-Heb je door je lichamelijke gesteldheid hulp nodig bij het stemmen? Dan mag er iemand mee om te helpen.
Wat moet ik doen in het stemhokje?
Je stemt alleen. Ga niet met meer personen in het stemhokje.
Kleur het rondje rood voor de naam van de persoon op wie je wilt stemmen. Vouw het stembiljet dicht als je denkt dat anderen kunnen zien op wie je hebt gestemd. Je mag het stembiljet ook leeg laten. Dat heet blanco stemmen.
Maak je een fout? Vraag een nieuw stembiljet. Je mag 1 keer een fout maken. Vouw het stembiljet na het invullen dicht, zodat de lijst niet zichtbaar is.
Doe je stembiljet in de stembus.
Heb je door je lichamelijke gesteldheid hulp nodig bij het stemmen? Dan mag er iemand mee om te helpen.
Ik wil geen kandidaat kiezen maar wel gebruik maken van mijn stemrecht.
Dan kun je blanco stemmen. Je kleurt geen bolletje in. Je schrijft of tekent niets op het stembiljet. Je doet je stembiljet blanco in de stembus. Als je toch iets op het stembiljet schrijft of tekent, is je stem niet blanco, maar ongeldig.
Een blanco stem heeft alleen een symbolische betekenis en geen invloed op de verdeling van de zetels. Je stem gaat dus niet automatisch naar de grootste partij. Een blanco stem telt wel voor de opkomst van de verkiezing. Mensen die blanco stemmen, doen dit vaak uit protest.
Is mijn stem geheim?
Je stem is geheim. Als het goed is, kan niemand zien op wie je stemt. Je stemt alleen. De stembus zit op slot. Alleen mensen met een lichamelijke beperking mogen hulp krijgen in een stemhokje.
Je hoeft aan niemand te vertellen op wie je hebt gestemd. Het is strafbaar als iemand je dwingt en bijvoorbeeld een foto eist van jouw ingevulde stembiljet. Doe meteen aangifte bij de politie als je voelt dat je onder druk gezet wordt.
Wat gebeurt er met mijn stem?
Na de verkiezingen worden de stemmen geteld. Dan volgt de verkiezingsuitslag en wordt bekend gemaakt hoeveel stemmen de politieke partijen hebben gekregen. De partij met de meeste stemmen krijgt de meeste zetels in de Tweede Kamer.
De grootste partij gaat dan op zoek naar andere partijen om een regering mee te vormen. Samen maken ze een regeerakkoord. Hierin spreken ze af hoe ze Nederland de komende 4 jaar willen gaan regeren.
Wanneer is mijn stem geldig of ongeldig?
Je stem is geldig:
Als je 1 rondje rood hebt gekleurd voor de naam van de persoon op wie je wilt stemmen. Het rondje moet helemaal of gedeeltelijk ingekleurd zijn. Je mag er verder niets bij schrijven of bij tekenen waardoor iemand kan weten wie je bent.
Je stem is ongeldig:
-Als het niet duidelijk is op wie je wilt stemmen, bijvoorbeeld omdat je twee bolletjes rood hebt gekleurd.
-Als je iets op het stembiljet schrijft of tekent waardoor iemand kan weten wie je bent.
-Als je geen bolletje inkleurt maar wel iets op het stembiljet schrijft of tekent.
-Als je een ander stembiljet gebruikt dan het stembiljet dat je van het stemlokaal kreeg.
-Als je een andere kleur gebruikt dan rood.
Wat moet ik doen als ik per ongeluk het stembiljet verkeerd invul?
Als je een fout maakt, is je stembiljet ongeldig. Vraag aan een medewerker van het stemlokaal een nieuw stembiljet. Dit kan maximaal 1 keer.
Waar vind ik meer informatie?
Kijk op www.bonairestemt.nl
Je kunt je vragen ook stellen aan de afdeling burgerzaken aan Kaya Neerlandia 40, telefoonnummer +599 7172211, e-mail verkiezingenbonaire@bonairegov.com.
Openingstijden maandag t/m donderdag van 8.00 tot 15.00 uur.